1(دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیای دانشگاه زابل)
2(کارشناس‌ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه زابل)
3(کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد واحد شهر ری)
4(عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم‌آباد)
چکیده
اولویتسنجی مسائل فضاهای عمومی در شهرها، میباید مبتنی بر نظریات نوین مشارکت مردمی، کارشناسان مرتبط با امور شهری و استفاده از روش های علمی مناسب و کارآمد باشد. از آنجا که دیدگاههای مختلفی در سطح شهر پیرامون مسائل و اولویتهای شهری وجود دارد و اتخاذ تصمیمات میبایست همگرا و در راستای پوشش همه جانبه اولویتها باشد، بنابراین هدف مقالهی حاضر، اولویتسنجی راهبردهای توسعه فضاهای عمومی شهر زابل است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی، کتابخانهای و بررسیهای میدانی میباشد. با توجه به ویژگیهای مدل «فرآیند تحلیل شبکه»(ANP) و ویژگی مسائل شهر زابل، دادهها و اطلاعات اولیه طبقهبندی و به تبع آن مدل مفهومی ANP تهیه گردید. مدل ANP مبتنی بر فضاهای عمومی شهر زابل شامل 6 خوشه (معیار/گروه) و 22 گزینه (نود/زیرگروه) با استفاده از نرمافزار Super Decisions تولید شد. نتایج تحقیق نشان میدهد، بیش ترین و بالاترین اولویت جهت توجه به مسائل فضاهای عمومی شهر زابل مربوط به نودهای "محلات حاشیه شهر که بعد از سال 1380" شکل گرفته و توسعه یافتهاند (با امتیاز نرمال شده 0.795 در خوشه موقعیت مکانی و زمانی)، "دسترسی فیزیکی" با امتیاز نرمال شده 0.496در خوشه دسترسی به فضای عمومی، گزینه "کوچهها و خیابانها" با امتیاز نرمال شده 0.377 (با اختلاف بسیار کمی بالاتر از نود بازار مرکزی 0.375) در خوشه فضاهای عمومی داخلی شهر، "چشمانداز کلی فضای طبیعی شهر" با امتیاز نرمال شده 0.837 در خوشه مطلوبیت فضای طبیعی، نود " چشماندازها و نمادهای ورودیهای شهر" با امتیاز نرمال شده 0.642 در خوشه فضاهای عمومی پیرامون شهر و نود "ایجاد تعلق مکانی فضایی" با امتیاز نرمال شده 0.485 در خوشه مطلوبیت فضای طبیعی در خوشههای ششگانه دارای رتبه و امتیاز بیش تری نسبت به سایر گزینهها در هر خوشه بوده است. بر این اساس با مقایسه نتایج خوشهها و گرهها (نودها) در خوشه مطلوبیت فضای طبیعی "چشمانداز کلی فضای طبیعی شهر"، در خوشه موقعیت مکانی و زمانی" محلات حاشیه شهر که بعد از سال 1380" شکل گرفته و توسعه یافتهاند و در فضاهای عمومی پیرامون شهر
چشماندازها و نمادهای ورودیهای شهر برای تعیین راهبردهای توسعهی فضاهای عمومی شهر زابل در اولویت قرار گرفتند.
Development of Zabol City : strategies to determine prioritization of public space (ANP model)
نویسندگان [English]
Akbar Kiani1؛ Farzali Sardari Salari2؛ Maryam Hatami3؛ Somayeh Timori4
1Ph.D, Associate Professor of Geography and Urban Planning, University of Zabol,
2Ms.c student, Geography and Urban Planning, University of Zabol, Iran
3Msc., Geography and Urban Planning Islamic Azad University - Shahrerey Branch
4Young Researchers Club, Islamic Azad University, Khorramabad
چکیده [English]
Prioritizing issues of public spaces in cities surveyed, must be based on modern theories of public participation, urban professionals concerned with the scientific method.Because of the different perspectives on the issues and priorities of the city, decisions must be convergent and enjoy a comprehensive coverage in order to be a priority. The purpose of this paper is first surveying Zabol development strategies especially determining public spaces. Descriptive research – analysis, evidence-based studies and surveys library are the methods adopted in this research. The study area includes the physical development before and after 2001 as a hub of Zabol in Sistan region's population which stands out as the first major public issue in the use of resources out of the analysis of interviews and questionnaires, Then according to the features and characteristics of »Analytic Network Process» (ANP) Zabol issues, data classification and consequently the initial conceptual model of ANP was prepared. ANP model consists of six clusters based on common areas of Zabol (criteria / group) and 22 options (node / subgroup) which were generated using the Super Decisions software and the results were analyzed in the software field. The results show the highest preference for the public spaces of Zabol issues related to the nodes' neighborhoods bordering the city after 2001which "has been formed and developed” (with a score of 0.795 in normalized cluster location and time). Second, “physical access normalized” with a score of 0.496 in the cluster: having access to the public sphere, the "alleys and streets" with a score of 0.377 normalized (with very little difference in the central market of more than ninety 0.375) in the cluster interior public spaces of the city was located. Thirdly, " The overall vision of the natural environment "with a score of 0.837 normalized cluster utility in the natural environment, followed by the nodes' perspectives and input symbols of the city" with a score of 0.642 normalized in public spaces around the city. Immediately followed by the node clusters "belonging to a space " by a normal rating of 0.485 in utility cluster of natural space in clusters of six or more points, However, the other options were located out in each cluster. Based on comparing the results of clusters and nodes (nodes) in a clustered environment favorable natural "overall vision of the natural environment" in the area and temporal location "marginal neighborhoods of the city after 2001" has been formed and developed and in public spaces around the city "perspectives landscape and input symbols of the city "for the city of Zabol in priority areas of development strategies were located and explained in this research report.
کلیدواژه ها [English]
Development public space, Analytic Network Process (ANP), Priority Survey, Zabol city
ابتدای صفحه