نوع مقاله: پژوهشی
نویسندگان
1 (استادیار گروه جغرافیا دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، ایران)
2 (استاد گروه جغرافیا دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران)
3 (دانشجوی دکتری برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، ایران)
4 (دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران)
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
The geomorphic units of the fluvial system components are in a way that in many cases geomorphic processes are causing environmental hazards such as floods. In this research Torghabeh city and its basin have been studied for the hazard of a river geomorphic processes. Torghabeh town as a regional and international tourism attraction is 20 kilometers far from the metropolitan city of Mashhad. The output of the upstream catchment basin with regard to the geomorphic variables highly affect the flooding possibility of the city.
In order to conduct the present research, a laboratory analytical method to investigate the behavior of the studied basin, the fluvial geomorphic variables and factors in the flood hazard area, including lithology, elevation, slope, land use, precipitation, vegetation, drainage density, distance from the stream, form factor, slope and soil were selected and included in the research. The layers were required to prepare, prioritize and establish the relationships between these variables and the vulnerability of the Analytic Hierarchy Process (AHP). The Expert Choice software was used to help wit the analysis . Critical flood hazard zones are mainly rural area with densities, recreational areas and resorts, tourist and Network Access Account in Mashhad. It is important to notice that, the man-made factors such as residential and utility violated the privacy of rivers and streams, lack of engineering structures such as bridges over rivers of improper aggravating factor are the most significant variables in the flood hazard area. Leveling and terracing of slopes for construction not only disrupts the balance , but also it has increased the weight of the load of flood intensity. The damages caused by the flood of mass movements within the city limits has been exacerbated in Torghabeh.
کلیدواژه‌ها [English]
1- امیدوار، ک، کیان فر، آ و عسگری، ش. 1389. پهنه بندی پتانسیل سیل خیزی حوضه آبریز کنجانچم، فصلنامه پژوهش های جغرافیای طبیعی، شماره 72:90-73.
2- امیراحمدی، ا، بهنیافر، ا و ابراهیمی، م. 1391. ریزپهنه بندی خطر سیلاب در محدوده شهر سبزوار در راستای توسعه ی پایدار شهری، فصلنامه آمایش محیط، 16: 33-17.
3- برمری، م، رادفر، ش، نهتانی فر، ع و مهدوی، ق. 1390. شناسایی پهنه های سیلابی و ویژگی های فیزیوگرافی و کمّی حوضه آبریز دامن با استفاده از GIS و RS، فصلنامه جغرافیا و توسعه، 22: 146-129.
4- ثروتی، م و بهزاد، ا. 1390. برآورد پتانسیل سیلاب با تأکید بر ویژگی های ژئومورفیکی در دو حوضه آبخیز زیلکی و فیره رود با استفاده از روش SCS ، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، 3: 47-33.
5- حسین زاده، م.م، ثروتی، م.ر، صرافی، م و اسماعیلی، ر. 1393. بررسی محدودیت های ژئومورفولوژیک برای توسعه فیزیکی شهر کرمانشاه، فصلنامه آمایش محیط، 26: 38-19.
6- خورشیددوست، ع، رضایی مقدم، م، احمدی، م و خالقی، س. 1390. نقش فرآیندهای ژئومورفیکی رودخانه ای در ایجاد مخاطرات محیطی شهر سنقر در استان کرمانشاه، فصلنامه فضای جغرافیایی، 35: 234-209.
7- سازمان آب منطقه ای خراسان رضوی. 1389. بخش آبهای سطحی ، آمار و اطلاعات هیدرولوژی .
8- سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور. 1365. نقشه زمین شناسی، مقیاس 250000 : 1 ، برگه مشهد.
9- سازمان نقشه برداری شمال شرق کشور. 1381. نقشه های توپوگرافی مقیاس 50000 : 1 و 25000 : 1 ، محدوده مطالعاتی.
10- سازمان هواشناسی کشور. 1390. آمار و اطلاعات ایستگاه های سینوپتیک منطقه مورد مطالعه.
11- صدوق، ح و فهیم، ع. 1393. محدودیت های ژئومورفولوژیک و رشد فیزیکی شهر تویسرکان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و مدل رقومی ارتفاعی (DEM)، فصلنامه آمایش محیط، 27: 142-121.
12- صفاری، ا، سامان پور، ف، موسی وند، ج. 1390. ارزیابی آسیب پذیری مناطق شهری در برابر خطر سیل با استفاده از GIS و منطق فازی (مطالعه موردی: منطقه 3 تهران)، فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 20: 150-129.
13- علایی طالقانی، م و همایونی، ص. 1390. پهنه بندی حوضه دینور از نظر تولید سیلاب با استناد به مولفه های ژئومورفولوژی، فصلنامه پژوهش نامه ی جغرافیایی، 1: 49-37.
14- قنواتی، ع، کرم، ا و آقا علیخانی، م. 1390. کارایی روش تحلیل سلسله مراتبی در مطالعات سیل خیزی، فصلنامه جغرافیا، 31: 275-257.
15- قهرودی تالی، م، ثروتی، م، صرافی، م، پورموسوی، م و درفشی، خ. 1391. ارزیابی آسیب پذیری ناشی از سیلاب در شهر تهران، فصلنامه امداد و نجات، 3: 92-71 .
16- مالچفسکی، ی. 1385. سامانه اطلاعات جغرافیایی و تحلیل تصمیم چندمعیاری، ترجمه: اکبر پرهیزگار و عطا غفاری گیلانده، انتشارات سمت تهران.
17- محمدخانی، م، ملک حسینی، ع، شمس، م. 1392. شناسایی نواحی مستعد استقرار جمعیت و فعالیت با توجه به توان های محیطی در دو استان تهران و البرز، فصلنامه آمایش محیط، 21 : 179- 159 .
18- مقیمی، ا و صفاری، ا. 1389. ارزیابی ژئومورفولوژیکی توسعه شهری در قلمرو حوضه های زهکشی سطحی، مطالعه موردی: کلان شهر تهران، فصلنامه برنامه ریزی و آمایش سرزمین، 1(14): 31-1.
19- ملکی، ا و عزیزی، ب. 1393. تنگناهای طبیعی توسعه فیزیکی شهر پاوه با تأکید بر عوارض ژئومورفولوژی، فصلنامه آمایش محیط، 27: 54-37.
20- وزارت کشاورزی. 1378. نقشه خاک های ایران، مقیاس 250000 : 1 ، منطقه بینالود شمالی.
)