رئالیسم انتقادی، فضا را یک شبکهی نظاممند از سازمانها در نظر میآورد که در درون ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بههم مرتبط شدهاند؛ برآیند چنین نگرشی، این است که اقدامات سازمانی بدون پرداختن به رابطهی آن با فضای پیرامونی و آمایشی قابل مطالعه نخواهد بود. از این روی، بهنظر میرسد که گوناگونی نقش و کارکرد مدیران و تصمیمسازان در تهران، یکی از سازوکارهای اثرگذار در وضعیت نابسامان فضای این شهر است. پژوهش حاضر با روش علی- مقایسهای و با بهرهگیری از روش های تصمیمگیری چندمعیاره، کوشیده است تا به ردهبندی شاخص های مدیریتی پنج نهاد مرتبط با تهران، شامل؛ شهرداری، شورای شهر، استانداری، فرمانداری و حکمرانان محلی (هستههای پنهان و دخیل در مدیریت شهری تهران که در نهادهایی چون ریاست جمهوری، قوهی قضائیه، مجلس شورای اسلامی و نهادهای نظامی حضور دارند) بپردازد. با همسنجی این پنج نهاد در پنج شاخص بودجه، نفوذ میانسازمانی، برخورداری سیاسی، لابیهای پنهان و دسترسی به مراجع قدرت، مشخص شد که نهادهای حکمران محلی با آنکه از نظر ساختاری، کم ترین نقشِ تعریف شده را در مدیریت شهری تهران دارند، اما در تصمیمسازی و کارگزاری این شهر، از بالاترین وزن برخوردار هستند. شهرداری تهران از نظر شاخص های یاد شده در ردهی دوم قرار گرفت و شورای شهر به همراه استانداری و فرمانداری نیز در ردههای پایانی جای گرفتند. بر پایهی نتایج برآمده از پژوهش، به نظر میرسد که یکپارچهسازی ساختار و کارگزار در مدیریت شهری تهران با رویکرد آمایشی یکی از برونرفتهای تمرکز فزایندهی این شهر است.
)