صدوق, سید حسن, فهیم, علی. (1393). محدودیت های ژئومورفولوژیک و رشد فیزیکی شهر تویسرکان با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی(GIS)و مدل رقومی ارتفاعی (DEM). آمایش محیط, 7(27), 121-142.
سید حسن صدوق; علی فهیم. "محدودیت های ژئومورفولوژیک و رشد فیزیکی شهر تویسرکان با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی(GIS)و مدل رقومی ارتفاعی (DEM)". آمایش محیط, 7, 27, 1393, 121-142.
صدوق, سید حسن, فهیم, علی. (1393). 'محدودیت های ژئومورفولوژیک و رشد فیزیکی شهر تویسرکان با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی(GIS)و مدل رقومی ارتفاعی (DEM)', آمایش محیط, 7(27), pp. 121-142.
صدوق, سید حسن, فهیم, علی. محدودیت های ژئومورفولوژیک و رشد فیزیکی شهر تویسرکان با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی(GIS)و مدل رقومی ارتفاعی (DEM). آمایش محیط, 1393; 7(27): 121-142.
محدودیت های ژئومورفولوژیک و رشد فیزیکی شهر تویسرکان با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی(GIS)و مدل رقومی ارتفاعی (DEM)
1(دانشیار گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه شهید بهشتی تهران)
2(کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی دانشگاه شهید بهشتی تهران)
چکیده
یکی از مشکلات عمده در برنامه ریزی شهری با توجه به رشد جمعیّت و کمبود امکانات زیربنایی تعیین جهت مناسب رشد فیزیکی شهر برای جواب گویی به نیازهای فعلی و پیش بینی برای نیازهای آینده میباشد. هدف از پژوهش حاضر، شناخت پدیدهها و فرآیندهای ژئومورفولوژیک مؤثر بر توسعهی شهری و تحلیل امکانات و محدودیّت هایی است که این عوامل برای توسعهی شهری فراهم می کنند. در این پژوهش شهر تویسرکان واقع در نیمه جنوبی استان همدان به دلیل وجود تنگناهای ژئومورفولوژیک در جهات مختلف توسعه شهری به عنوان نمونهی موردی، مورد مطالعه قرار گرفته است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. در این پژوهش سعی شده با مطالعه ی فرآیندهای ژئومورفولوژیک منطقه و محدودهی شهر تویسرکان، با استفاده از مطالعه میدانی و بررسی نقشه های شهر و منطقه، به کمک سیستم جغرافیایی (GIS) محدودیّتهای ژئومورفولوژیک موجود درجهات مختلف توسعهی شهر تویسرکان مشخص شود. یافته های این پژوهش نشان می دهد که شهر تویسرکان از سمت شرق و شمال و شمال شرقی به ارتفاعات محدود میگردد و عامل توپوگرافی در این جهات به عنوان عارضه طبیعی، عامل عدم توسعه شهر تلقی میشود. از سوی دیگر فیزیوگرافی منطقه باعث شده است که در سمت غرب، جنوب، جنوب غربی و شرقی که سطح ارتفاعات به حداقل میرسند، اراضی در دشت واقع شده وقابلیت مناسب و لازم را برای کشاورزی داشته و درحال حاضر نیز مورد بهره برداری قرارگیرند. بنابراین در این جهات نیز وجود اراضی مناسب برای کشاورزی و باغداری در دامنه ها وحاشیه دره ها، عامل محدود کننده توسعه شهر تلقی میگردد. بدین ترتیب شهر تویسرکان محدودیّت های فیزیوگرافیک از یک سو و از سوی دیگر با هدف حفظ اراضی کشاورزی و باغی، از محدودیّت توسعه برخوردار است.
پذیرش موانع یاد شده و نگاهی به نقشه توپوگرافی منطقه ذهن را بدین سو هدایت می کند که سمت و سوی توسعهی کالبد شهر در جهت شمال، شمال غربی و جنوب شرقی با موانع کم تری مواجه است.
Geomorphologic and physical growth of the city limits Tuyserkan using geographic information system(GIS)and digital elevation
model(DEM)
نویسندگان [English]
Seyyed Hassan Saduq1؛ Ali Fahim2
1ph.d., Department of Geography, University of Shahid Beheshti, Tehran, iran
2Msc, Geomorphology in environmental planning, University of Shahid Beheshti,Tehran, Iran)
چکیده [English]
No one can ever deny the geomorphologic constrains for physical development of cities as a main task of Geographers and urban planners. Recent socio-economic issues caused rapid disproportionate balance of natural potentials of the city by making lots of consequences and risks. Rapid growth of population and occupying more lands in the city lead to misbalancing between physical growth and desirable agricultural farms and gardens around the cities by causing lots of Irreparable damage to the environment. Therefore, locating suitable land for urban development is necessary. In this research, by using questionnaire, AHP model and Fuzzy model in ARC GIS, constrains and preferable lands for future development of Tuyserkan based on 9 criteria (slope, distance from river, distance from the fault, height, coverage vegetation, land type, land use, and flooding of the ground material) were analyzed and mapped to 5 units of zoning.
کلیدواژهها [English]
geomorphologic constraints, Physical Development, positioning Tuyserkan city, inventory, Zoning